7440-Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
Bu kanun kapsamında aşağıda yer alan kamu alacaklarının yapılandırılması ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmıştır.
- Hazine ve Maliye Baknalığına bağlı tahsil dairelerince tahsil edilen vergiler,
- Gümrük Kanunu ve ilgili diğer kanunlar kapsamında gümrük yükümlülüğü doğan ve Ticaret Bakanlığına bağlı tahsil daireleri tarafından 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip edilen gümrük vergileri, idari para cezaları, faizler, gecikme faizleri, gecikme zammı alacakları,
- Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) bağlı tahsil daireleri tarafından 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen ve bu Kanunun yayım tarihine veya bu Kanunun ilgili hükümlerinde belirtilen sürelerin sonuna kadar tahakkuk ettiği halde ödenmemiş olanlar,
- İl özel idarelerinin 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen ve vadesi 31.12.2022 tarihinden (bu tarih dafil) önce olduğu halde bu Kanunun yayımı tarihi itibariyle ödenmemiş bulunan asli ve fer'i amme alacakları,
- Belediyelere ait vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları, 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen ve bu Kanunun yayımı tarihi itibariyle ödenmemiş bulunan asli ve fer'i amme alackları,
- Büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin, vadesi 31.12.2022 tarihinden önce olduğu halde bu Kanunun yayım tarihi itibariyle ödenmemiş bulunan su ve atık su bedeli ile harcamalara katılma payı alacakları ve bu alacaklara bağlı faiz, gecikme faizi ve gecikme zammı gibi fer'i alacakları,
- Yatırım İzleme ve Korrdinasyon Başkanlıklarının (YİKOB) vadesi 31.12.2022 tarihinden önce olduğu halde bu Kanunun yayımı tarihi itibariyle ödenmemiş bulunan ve 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen asli ve Fer'i amme alacakları,
Kesinleşmiş Alacaklar,
- Vadesi geldiği halde ödenmemiş veya ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan vergilerin ödenmemiş kısmının tamamı ile bunlara bağlı gecikme faizi ve gecikme zammı gibi fer'i amme alacakları yerine bu Kanunun yayım tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, ödenmemiş alacağın sadece fer'i alacaktan ibaret olması halinde fer'i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplacak tutarın, bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla vergilere bağlı gecikme faizi ve gecikme zammı gibi fer'i amme alackları ile aslı bu Kanunun yayım tarihinden önce ödenmiş olanlar dahil olmak üzere asla bağlı olarak kesilen vergi cezaları ve bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamının,
- İhtirazi kayıtla verilen beyannameler üzerine tahakkuk etmiş olan vergiler hakkında, yukarıda yer alan madde hükmü uygulanı.
- Bu madde (2.madde) hükmünden yararlananlar, ayrıca 213 sayılı Kanunun 376.maddesinin 1.fıkrasının 2 numaralı bendi ile 379.maddesinin 2.fıkrasından yer alan indirimlerden yararlanamazlar. (% 75 - % 25)
- Bu madde hükmünden yararlanmak isteyen borçluların maddede belirtilen şartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları şarttır.
Kesinleşmemiş veya Dava Safhasında Bulunan Alacaklar,
- Bu Kanunun yayımı tarihi itibariyle ilk derece yargı mercileri nezdinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş olan ikmalen, re'sen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklarda vergilerin/gümrük vergilerinin % 50'si ile bu tutara ilişkin faiz, gecikme faizi ve gecikme zammı yerine bu Kanunun yayım tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla vergilerin/gümrük vergilerinin % 50'si, faiz, gecikme faizi, gecikme zammı ve asla bağlı olarak kesilen vergi cezaları/idari para cezaları ile bu cezalara bağlı gezikme zamlarının tamamının tahsilinden vazgeçilir. Bu Kanunun yayım tarihi itibariyle gümrük vergilerine ilişkin gümrük yükümlülüğü doğmuş ve idari itiraz süresi geçmemiş veya idari itiraz mercilerine intkal etmiş bulunan tahakkuklar hakkında da bu fıkra hükmü uygulanır.
İnceleme ve Tarhiyat Safhasında Bulunan İşlemler,
- Bu Kanunun kapsadığı dönemlere ilişkin olarak, bu Kanunun yayım tarihinden önce başlanıldığı halde, tamamlanamamış olan vergi incelemeleri ile takdir, tarh ve tahakkuk işlemlerine bu Kanunun matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla devam edilir. Bu işlemlerin tamamlanmasından sonra tarh edilen vergilerin % 50'si ile bu tutara gecikme faizi yerine bu Kanunun yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar ile bu bu tarihten sonra ihtarnamenin tebliği üzerine belirlenen dava açma süresinin bitim tarihine kadar hesaplanacak gecikme faizinin tamamının, vergi aslına bağlı olmayan cezalarda cezanın % 25'inin, ihbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde yazılı başvuruda bulunularak, ilk taksit ihbarnamenin tebliğini izleyen aydan başlamak üzere aylık dönemler halinde 12 eşit taksitte ödenmesi şartıyla vergi aslının % 50'sinin, vergi aslına bağlı olmayan cezalarda cezanın % 75'inin, vergilere bu Kanunun yayımı tarihine kadar uygulanan gecikme faizinin ve vergi aslına bağlı cezaların tamamının tahsilinden vazgeçilir. Şu kadar ki bu Kanunun 9.maddesinin 1.fıkrasının (a) bendinde belirtilen süre (31.05.2023) içinde tebliğ edilen ihtarnameler için bu madde hükmünden yararlanmak isteyen mükelleflerin anılan bentte belirtilen süre içinde, başvuru süresi 30 günden az kalmış ise 30 gün içinde başvuruda bulunmaları ve madde kapsamında ödenecek tutarların ilk taksitini 9.maddenin 1.fıkrasının (b) bendinde belirtilen sürede (30.06.2023), izleyen taksitleri aylık dönemler halinde 12 eşit taksitte ödemeleri şartıyla maddeden yararlanabilirler.
Matrah ve Vergi Artırımı
Mükellefler, bu fıkrada belirtilen şartlar dahilinde gelir ve kurumlar vergisi matrahlarını artırarak bu maddede belirtilen süre ve şekilde ödemeleri halinde, kendileri hakkında artırımda bulunulan yıllar için yıllık gelir ve kurumlar vergisi incelemesi ve bu yıllara ilşkin olarak bu vergi türleri için daha sonra başka bir tarhiyat yapılmaz. Artırımıa esas oranlar ile matrah bulunmaması halinde uyglanacak matrahlar aşağıda sıralanmıştır.
2018 2019 2020 2021 2022
% 35 % 30 % 25 % 20 % 25
G.V. 94.000 99.600 105.800 112.400 200.000
K.V. 200.000 215.000 230.000 260.000 500.000
Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin matrah artırımında bulundukları yıllara ait zararların % 50'si 2022 ve izleyen yıllar kârlarından mahsup edilemez.
İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesi
- Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri (adi, kollektif ve adi komandit şirketler dahil), işletmelerinde mevcut olduğu halde kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşları kendilerince veya bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilerek rayiç bedel ile bu kanunun 9. maddesinin 1.fıkrasının (a) bendinde yer alan sürede (31.05.2023) bir envanter listesi ile vergi dairelerine bildirmek suretiyle defterlerine kaydedebilirler. Bildirime dahil edilen kıymetler için amortisman ayrılmaz.
Bu kanunun ilgili maddelerindeki başvuru ve ödeme süresine ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla bu Kanun hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların,
- 31.05.2023 tarihine kadar ilgili idareye başvuruda bulunmaları,
- Hazine ve Maliye Bakanlığına, Ticaret Bakanlığına, Sosyal Güvenlik Kurumuna, il özel idarelerine, belediyelere ve YİKOB'lara bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ilk taksitini 30.06.2023 tarihine kadar, diğer taksitlerini ise bu tarihi takip eden aylık dönemler halinde azami 48 eşit taksitle ödemeleri,
- Hesaplanan tutarların tamamının ilk taksit ödeme süresi içinde peşin olarak ödenmesi halinde katsayı uygulanmaz ve fer'i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarların % 90'ının tahsilinden vazgeçilir. İdari oara xezalarında % 25 indirim yapılır. Taksitle ödeme yapılması halinde aşağıdaki katsayılar uygulanır;
- 12 Eşit Taksit : 1,09,
- 18 Eşit Taksit : 1,135,
- 24 Eşit Taksit : 1,18,
- 24 Eşit Taksit : 1,18,
- 36 Eşit Taksit : 1,27,
- 48 Eşit Taksit : 1,36,
Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince 6183 sayılı Kanuna göre takip edilen alacaklardan, vadesi 31.12.2022 tarihinden önce olduğu halde 01.01.2023 tarihi itibariyle ödenmemiş bulunan ve bir amme borçlusu adına tahakkuk etmiş asli ve fer'i alacakların toplamı tüm tahsil daireleri itibariyle 2.000,00 TL^sini aşmayanların tahsilinden vazgeçilir.
Kurumlar vergisi mükellefleri tarafından, 2022 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmek suretiyle, 5520 sayılı Kanun ile diğer Kanunlarda yer alan düzenlemeler uyarınca kurum kazancından indirim konusu yapılan istisna ve indirim tutarları ile aynı Kanunun 32/A maddesi kapsamında indirimli kurumlar vergisine tabi matrahları üzerinden, dönem kazancı ile ilişkilendirilmeksizin % 10 oranında, 5520 sayılı Kanunun 5.maddesinin 1.fıkrasının (a) bendinde düzenlenen istisna ile yurt dışından elde edilen ve en az % 15 oranında vergi yükü taşıdığı tevsik edilen istisna kazançlar üzerinden ise % 5 oranında ek vergi hesaplanır ve bu verginin ilk taksiti kurumlar vergisinin ödeme süresi içinde, ikinci taksiti bu süreyi takip eden 4.ayda ödenir.Özel hesap dönemi tayin edilen mükelleflerde bu vergi, 2023 yılı içinde sona eren hesap dönemi için verilmesi gereken beyannamelerde gösterlmek suretiyle uygulanır.Bu vergi gider ve indirim olarak dikkate alınamaz ve hiçbir vergiden mahsup edilemez.
Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20.maddesinin 1.fıkrasında yer alan ''75.000,00 TL'' ibaresi ''103.maddede yazılı tarifenin ikinci diliminde yer alan tutara''(2023 yılı için 150.000,00 TL) şeklinde değiştirilmiştir.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce bu Kanun kapsamında sürücülere uygulanan trafik idari para cezalarına istinaden verilen ve aktif durumda olan ceza puanları pasif duruma getirilerek ceza puanı hesaplamasında dikkate alınmaz.
Kurumların kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlarına ilişkin giderlerinin veya istisna kapsamındaki faaliyetlerinden doğan zararlarının, istisna dışı kurum jazancından indirilmesi kabul edilemez. Şu kadar ki iştirak hisseleri alımıyla ilgili finansman giderleri, Kanunun 19. maddesi kapsamında yapılan devir işlemleri sonrasında isabet edenler de dahil olmak üzere, kurum kazancından indirilebilir. hükmü 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 5.maddesinin 3.fıkrası şeklinde değiştirilmiştir.
2022 takvim yılına yönelik matrah artırımında bulunulabilmesi için bu yıla ilişkin gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verilmiş olması ve bu beyannamelerde beyan edilen vergiye esas matrahların, 2021 takvim yılında beyan edilen matrahın % 122,93 pranında artırılması suretiyle bulunan tutar ile 2022 takvim yılı üçüncü geçici vergilendirme döneminde beyan edilen matrahın % 40 oranında artırılması suretiyle bulunan tutarın yüksek olanından az olmaması şarttır.2022 takvim yılına ilişkin olarak, 3.geçici vergi vergilendirme dönemi gelir ve kurumlar vergisi beyannamesinin verilmemiş olması halinde, ikinci geçici vergilendirme dönemi beyannamesinde beyan edilen matrahın % 100 oranında artırılması suretiyle bulunan tutar, sadece 1.geçici vergilendirme dönemi beyannamesinin verilmiş olması halinde bu beyannamede beyan edilen matrahın % 300 oranında artırılması suretiyle bulunan tutar bu bent kapsamında yapılacak kıyaslamada dikkate alınır.2021 takvim yılı ve 2022 yılının 3.geçici vergilendirme dönemine ilişkin gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerinde zarar beyan edilmiş olması veya indirim ve istisnalar nedeniyle matrah oluşmaması ya da hiç beyanname verilmemiş olması durumunda, 2022 yılı gelir ve kurumlar vergisi beyannameleri için bu şart aranmaz. 2022 yılı gelir ve kurumlar vergisi matrah artırımına esas tutarların belirlenmesinde,(b) bendinde belirlenen asgari tutarlardan az olmamak üzere bu bent hükmüne göre belirlenen tutarların % 25 dikkate alınır.